DẠY CHÁU ÔN BÀI
"Trước năm 1945 dân ta còn sống dưới chế độ phong kiến,nhưng đã có sự can thiệp sâu của người Pháp.Người Pháp thì vơ vét tài nguyên,bóc lột dân ta thậm tệ,rồi người Nhật nữa,dân không phải "một cổ hai tròng" là Pháp và Nhật thi nhau bóc lột,(hồi bà học các thầy dậy thế),mà sau bà hiểu là dân ta chịu "một cổ ba tròng rưỡi".
-Chính thế,chính thế,từ xưa đến nay không có bọn cai trị nào chỉ nặng về vơ vét,làm mất lòng dân mà tồn tại được.Cháu nhớ đó là nguyên nhân.
-Vâng ạ,còn ý nghĩa...
Tối thấy bà không xem gì,cháu lân la đến hỏi:
-Bà dạy cháu học bài nhé!
-Dạy cháu môn gì,sách đâu,nhỡ bà quên thì sao? (Mà mấy
khi con bé hỏi bài từ bà,suốt ngày học,học chính rồi học thêm còn thời
gian đâu mà hỏi).
-Không,chắc bà không quên,mà bà dành dăm phút dạy cháu là cháu nhớ ngay,cháu tự đọc khó nhớ hơn bà ạ.
-Bài gì?(Nó làm như bà giỏi giang lắm í).
-Sử bà ạ.Câu hỏi ôn là:"Em hãy nêu nguyên nhân thành
công nhanh chóng của cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945-cũng như sự sụp
đổ nhanh chóng của chế độ phong kiến và ý nghĩa của cuộc cách mạng này".
Thế đấy bà ạ.
Chà,dài đây.Đúng,nhiều người "tuổi choai choai" cỡ
sáu,bảy mươi, dù được đi học hay không cũng có thể trả lời được câu hỏi
này.Mình kéo cháu ngồi,nói:
-Ngồi bà kể,cháu nghe như kể chuyện ấy,dễ nhớ thôi,nhưng bà sợ không giống sách,vậy bà nói ngắn cho cháu nghe."Trước năm 1945 dân ta còn sống dưới chế độ phong kiến,nhưng đã có sự can thiệp sâu của người Pháp.Người Pháp thì vơ vét tài nguyên,bóc lột dân ta thậm tệ,rồi người Nhật nữa,dân không phải "một cổ hai tròng" là Pháp và Nhật thi nhau bóc lột,(hồi bà học các thầy dậy thế),mà sau bà hiểu là dân ta chịu "một cổ ba tròng rưỡi".
-Sao lại ba rưỡi hả bà?
-Từ từ bà nói:cái tròng rưỡi kia là cái tròng của bọn
quan lại bản xứ-quan Việt ấy.Trực tiếp nhất là thằng lý trưởng cùng các
chức sắc trong làng xã đến chánh tổng...ra sức chèn ép,vơ vét của dân,nó
không từ một thủ đoạn nào để vơ vét làm dân bần cùng lại bần cùng
hơn,mà cháu đọc "Tắt đèn" rồi thì thấy.Nhà dân đổ nát,muốn dựng
lại,không biếu ông lý là lôi thôi to.Thanh niên thì đi lính rồi phu phen
tạp dịch,khổ trăm bề.Không nịnh chúng,đêm nó chỉ cần lẻn đến ruộng nhà
mình chôn chai rượu là cả nhà đi tù.Ấy thằng có tiền thì nó đút cho
thằng lý,thằng chánh,khỏi đi lính.Nhà giầu nữa nó mua một chức trong
làng là mặt mày vênh váo ngay.
-Chức cũng mua được ạ?Lý trưởng nó làm bậy sao không kiện lên quan huyện?
-Dân không bao giờ thắng kiện,mình cho quan huyện 10 đồng,lý trưởng nó biếu quan trăm đồng,con thấy quan bênh ai?
-Thế không có luật à bà?
-Có,thời nào cũng có,nhưng cái chế độ thối nát đó,mọi công việc bị đồng tiền điều khiển cả,dân oán lắm ,oán lắm.
-Lý trưởng ,chánh tổng là chức gì bà?
-Lý trưởng nó tương đương với anh trưởng thôn ,chánh tổng to hơn anh quan xã,bé hơn quan huyện bây giờ.
-Bà nhầm bà ơi,giờ làm gì có quan ạ,cháu nghe nói các chú ấy là đầy tớ của bà cháu mình mà...
-Xin lỗi cháu,bà quen mồm,bởi đầu bà đang nghĩ cái bọn
quan lại bẩn thỉu ngày xưa.Chứ giờ chính các chú ấy là đầy tớ của
dân,mà đầy tớ của dân tức là của cháu,của bà.
-Bà kể tiếp đi!
-Vì thế,năm 45 miền Bắc nước mình mới có 2 triệu người
chết,dân căm thù bọn thống trị,Việt Minh về cùng khổ với dân,vận động
dân,dân theo Việt minh hết cả,thành ra nhân lúc Nhật hất cẳng Pháp,Nhật
cùng phe phát xit bại trận thong chiến tranh,nhân thời cơ ấy,Việt Minh
kêu gọi dân đứng lên,thế là cách mạng thành công,triều đình nhà Nguyễn
do ông Bảo đại làm vua phải thoái vị...
-Bà ơi,thế nguyên nhân chính là chính quyền nó vơ vét đẫy,không từ
một thủ đoạn đê hèn nào khiến dân chúng căm phẫn,không còn ủng hộ chính
quyền nữa đúng không bà?-Chính thế,chính thế,từ xưa đến nay không có bọn cai trị nào chỉ nặng về vơ vét,làm mất lòng dân mà tồn tại được.Cháu nhớ đó là nguyên nhân.
-Vâng ạ,còn ý nghĩa...
-Mai còn là ngày nghỉ,mai bà nói,nhưng mà phần này con đọc trong sách,có lẽ nó cũng ngắn thôi.Phần nguyên nhân cháu nhớ chưa?
-Thưa bà,cháu nhớ rồi ạ.Bọn tham quan,bọn trống trị cứ dồn dân đến bước đường cùng là phải chết ạ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét